กูฏาคารศาลา ป่ามหาวัน เมืองเวสาลี Ashokan Pillar, Vaishaliถ้าเมื่อไรเรารู้ทันว่าจิตไหลไป หลงไป เมื่อนั้น จิตผู้รู้จะเกิดขึ้นเองโดยอัตโนมัติ เราทำจิตผู้รู้ขึ้นมาไม่ได้ แต่จิตผู้รู้เกิดขึ้นเอง เมื่อเรามีสติรู้ทันจิตผู้หลง หรือจิตผู้ไหล หรือจิตผู้ฟุ้งซ่านไปทางทวารทั้งหก ทันทีที่สติรู้ ว่าจิตเคลื่อนไป คือจิตฟุ้งซ่านไป มีสติรู้ทันปั๊บ ความฟุ้งซ่านดับทันที เพราะว่ากิเลส คือความฟุ้งซ่าน จะไม่เกิดร่วมกับสติ เพราะอย่างนั้น เราฝึกสติ ไม่ได้ฝึกให้ไม่มีกิเลส แต่ว่ามีกิเลสแล้วรู้ๆ แล้วสติจะเกิดเอง พอสติเกิด กิเลสดับ ฉะนั้น การดูจิต จะไม่มีกิเลสให้ละ จำไว้ ไม่ได้ฝึกเพื่อละกิเลส เพราะไม่มีกิเลสให้ละ ทันทีที่สติเกิด กิเลสดับไปแล้ว ไม่เห็นต้องละ ค่อยๆ ฝึกไป สุดท้ายมรรคผลก็เกิด ศีล สมาธิ ปัญญา ของเราเต็ม ปัญญาคือเห็นไตรลักษณ์ มีสติรู้เท่าทัน รูปธรรม นามธรรมที่กำลังปรากฏ มีสมาธิ คือมีใจตั้งมั่นอยู่กับเนื้อกับตัว ฝึกไปเรื่อย สุดท้ายมรรคผลก็เกิดขึ้น ไม่ใช่เรื่องยาก แต่ต้องอดทน